Sáng 4-6, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XIV tiến hành hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn các thành viên Chính phủ.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể là người đầu tiên đăng đàn với nhóm nội dung về việc hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông và bảo đảm trật tự an toàn giao thông trong cả nước, nhất là tại các thành phố lớn; giải pháp xử lý những vấn đề tồn tại đối với các dự án giao thông đầu tư theo hình thức xây dựng-kinh doanh-chuyển giao (BOT).

Phát biểu trước khi trả lời các câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết Bộ GTVT đã tiếp thu ý kiến, chỉ đạo rà soát và sẽ trình Chính phủ thay tên “trạm thu giá BOT” bằng tên mới phù hợp với luật và đáp ứng yêu cầu.

Ngay sau phát biểu của Bộ trưởng bộ GTVT, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Kim Ngân cho rằng, việc đổi tên trạm BOT không cần phải báo cáo Chính phủ, mà Bộ GTVT cứ dùng lại tên gọi cũ là “Trạm thu phí” là được.

Trả lời đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình), về bất cập về số năm thu phí giữa hợp đồng BOT và kết quả Kiểm toán Nhà nước, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết thời gian qua ngành GTVT tổ chức đấu thầu, ký hợp đồng BOT. Trong đó, có dự phòng khối lượng, trượt giá, các vấn đề phát sinh kinh phí…

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn

Căn cứ quy định pháp luật, Bộ GTVT ký hợp đồng với nhà đầu tư BOT theo dự án được duyệt. Dự án BOT khi được duyệt bao gồm cả phần dự kiến phát sinh nên có giá trị lớn. Trong quá trình thực hiện, Bộ GTVT đã kiến nghị với Kiểm toán nhà nước vào cuộc trước khi đơn vị quyết toán dự án.

Đến nay Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán 50/56 dự án, còn 6 dự án đang triển khai. Để đảm bảo quyền lợi của người dân, Nhà nước, doanh nghiệp, Bộ GTVT đã đàm phán với các nhà đầu tư. Trong hợp đồng có điều khoản giá trị sau quyết toán là căn cứ để điều chỉnh thời gian thu phí, nếu việc kiểm toán phát hiện giá không đồng nhất. Qua đối chiếu, số kiểm toán của Kiếm toán và con số quyết toán của Bộ GTVT luôn tương đồng, thậm chí có dự án thấp hơn.

Như vậy, “có thể thấy, phát hiện của Kiểm toán Nhà nước rất đúng, nhưng Bộ GTVT đã thực hiện đúng, bảo đảm quyền lợi của người dân và Nhà nước tại các dự án BOT”, Bộ trưởng nhận định.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, “Bộ GTVT đứng trên quan điểm bảo vệ quyền lợi của người dân”. Trong thời gian qua, với phần trượt giá tăng cao, với sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT đã đàm phán với các địa phương và các nhà đầu tư.

“Chúng tôi đã rà soát và giảm giá toàn bộ với 56 dự án BOT. Chúng tôi hoàn toàn đứng trên quan điểm của Đảng, Nhà nước và Nhân dân để điều chỉnh mức phí, bảo đảm hài hòa với người dân, căn cứ tính phí, giảm phí dựa trên liều lượng xe đi qua trạm thu phí và khả năng hoàn vốn của dự án”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định.

Đại biểu Trần Văn Tiến chất vấn Bộ trưởng Bộ GTVT (ảnh: QH)

Trả lời đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) về việc cải tại nâng cấp các quốc lộ, đường và nhà dân dẫn đến cốt đường cao hơn nền nhà dân, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết, trong xây dựng ở các đô thị có quy định về cốt, nền, Bộ GTVT căn cứ vào qui định này để nâng cấp tuyến đường mới, còn ngoài đô thị không có quy định cốt nền nên vừa qua có hiện tượng trên.

Việc này, Bộ trưởngBộ GTVT thừa nhận có trách nhiệm của Bộ GTVT là phải đưa ra giải quyết phù hợp ít ảnh hưởng đến người dân, nhưng nhưng đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên, nâng cốt nền tương đối cao, Bộ GTVT xin nhận trách nhiệm chưa có giải pháp hài hòa nhất.

Trả lời đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) về tiến độ thực hiện thu phí không dừng, Bộ trưởng Bộ GTVT nhận định, đây là chủ trương đúng, chủ trương là hết năm 2018 toàn bộ trạm BOT trên Quốc lộ 1 phải thu phí tự động không dừng và toàn bộ trạm còn lại phải hoàn thành năm 2019.

“Đây là giải pháp minh bạch, sắp tới khi vận hành, người dân sẽ giám sát được hoạt động của trạm BOT”, ông Thể nói.

Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng đề nghị Bộ trưởng GTVT nêu giải pháp căn cơ giải quyết bất cập về BOT giao thông (ảnh: QH)

“Hiện có hai vấn đề về BOT giao thông là thể chế và quá trình triển khai có nhiều bất cập dẫn đến bức xúc của người dân. Sự bức xúc này là do chưa giải quyết được hài hoà lợi ích của nhà nước, nhà đầu tư và nhân dân. Chúng ta còn ăn đong trong lĩnh vực này. Bộ trưởng có giải pháp căn cơ gì để giải quyết thực trạng này?”, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) chất vấn.

Trả lời nội dung này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể thừa nhận, thể chế vừa qua chưa hoàn chỉnh, nhất là pháp luật về đầu tư công. Với những tồn tại trong quá trình triển khai dự án BOT, Bộ GTVT đang tiếp thu, tìm giải pháp khắc phục triệt để. “Chúng tôi sẽ xử nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Bộ GTVT quán triệt làm từ cái tâm để phục vụ người dân tốt nhất”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định.