Ngày 04/01/2017, tại Báo điện tử Bộ Xây dựng đã đăng tải bài viết  “Cần hiểu rõ về việc cấp phép xây dựng không cần nộp hồ sơ đánh giá tác động môi trường”.  Theo đó vừa qua, việc cấp giấy phép xây dựng (GPXD) cho một số dự án trên địa bàn các tỉnh khi không có hồ sơ đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã gây những hiểu lầm không đáng có trong dư luận. Vấn đề này cụ thể như thế nào? Cần phải có lời giải đáp chính xác để các Sở Xây dựng thực hiện nhiệm vụ theo đúng quy định của pháp luật về xây dựng. Sở Xây dựng Bắc Giang đăng tải nội dung cụ thể bài viết để đọc giả biết, tham khảo.

Câu chuyện trên địa bàn tỉnh Bắc Giang vừa qua là một ví dụ cho việc cấp GPXD không có hồ sơ ĐTM, vấn đề này đã tạo ra những tranh cãi khác nhau về các thủ tục trong cấp phép xây dựng. Cụ thể, trong 3 dự án được đề cập đến là: Dự án Trung tâm thương mại và dịch vụ khách sạn của Cty CP Trung Tín; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng làng nghề Mai Hương và Dự án xây dựng trung tâm sữa chữa bảo dưỡng ô tô, máy công trình và kinh doanh nông sản của Cty TNHH thương mại và dịch vụ Trường Phú.
Để làm rõ vấn đề này, phóng viên Báo Xây dựng đã có buổi làm việc với đại diện Sở Xây dựng Bắc Giang. Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Đô – Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Giang cho biết: Về một số dự án có liên quan, cụ thể là Dự án Trung tâm thương mại và dịch vụ khách sạn của Cty CP Trung Tín, dự án này đã được Sở Xây dựng cấp GPXD số 1423/GPXD ngày 20/11/2015; Dự án xây dựng trung tâm sửa chữa bảo dưỡng ô tô, máy công trình và kinh doanh nông sản của Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Trường Phú đã được Sở xây dựng cấp GPXD số 702/GPXD ngày 29/06/2015.
Việc cấp phép xây dựng tại các dự án này được thực hiện theo đúng quy trình và thành phần hồ sơ theo Bộ thủ tục hành chính về cấp phép xây dựng được ban hành kèm theo Quyết định số 1626/QĐ-UBND ngày 17/10/2014 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang về việc công bố Bộ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở Xây dựng. Cụ thể, thành phần hồ sơ đề nghị cấp GPXD bao gồm:
Đơn đề nghị cấp GPXD theo mẫu; Bản sao được chứng thực một trong những giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quyết định của pháp luật về đất đai; Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đầu tư; Bản sao văn bản thỏa thuận phương án kiến trúc, quy hoạch tổng mặt bằng (kèm theo hồ sơ được thỏa thuận phương án kiến trúc, quy hoạch tổng mặt bằng) đối với công trình dân dụng từ cấp III trở lên hoặc công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng có quy mô sử dụng đất dưới 5ha sau khi được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đầu tư (chấp thuận đầu tư), cấp giấy phép quy hoạch tại những khu vực có quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt hoặc đã có quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt nhưng cần thỏa thuận kiến trúc cảnh quan đô thị, quy hoạch tổng mặt bằng theo quy định tại Điều 25 Quyết định số 318/2013/QĐ-UBND ngày/18/7/2013 của UBND tỉnh Bắc Giang, trừ công trình sữa chữa, cải tạo, không ảnh hưởng tới kiến trúc và mật độ xây dựng.

Ông Nguyễn Văn Đô – Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Giang trả lời phỏng vấn.

Như vậy, trong hồ sơ đề nghị cấp GPXD không có thành phần hồ sơ về ĐTM hoặc kế hoạch bảo vệ môi trường của cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.
Trước thông tin các dự án trên chưa có đánh giá tác động tài nguyên môi trường, ông Nguyễn Văn Đô cũng cho biết: Trong quá trình kiểm tra 2 dự án nêu trên thì cả 2 dự án đều đã thực hiện thủ tục pháp lý về bảo vệ môi trường. Theo đó, dự án trung tâm sửa chữa bảo dưỡng ô tô, máy công trình và kinh doanh nông sản của Cty TNHH thương mại và dịch vụ Trường Phú đã được UBND huyện Lạng Giang chấp nhận đăng ký kế hoạch đầu tư và bảo vệ môi trường tại Thông báo số 40/TB-UBND ngày 12/6/2015; Dự án Trung tâm thương mại và dịch vụ khách của Cty CP Trung Tín đã được UBND tỉnh phê duyệt Báo cáo ĐTM tại Quyết định số 717/QĐ- UBND ngày 26/10/2017.
“Tại dự án Trung tâm sửa chữa bảo dưỡng ô tô, máy công trình và kinh doanh nông sản của Cty TNHH thương mại và dịch vụ Trường Phú (Lạng Giang), Sở Tài nguyên và Môi Trường đã thành lập hội đồng thẩm định xem xét tác động về môi trường trước khi báo chí phản ánh, chứ không phải sau khi phản ánh như một số thông tin đã nêu”, ông Đô nêu rõ.
Riêng đối với dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng làng nghề Mai Hương, đây là dự án thuộc thẩm quyền cấp phép xây dựng của UBND huyện Hiệp Hòa, tuy nhiên dự án chưa được cấp GPXD, chủ đầu tư đã tự ý xây dựng một số hạng mục. UBND huyện Hiệp Hòa đã tiến hành kiểm tra, xử lý vi phạm và yêu cầu chủ đầu tư làm hồ sơ xin cấp phép xây dựng theo đúng quy định hiện hành.
Ông Nguyễn Văn Đô cũng khẳng định: “Trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, các chủ đầu tư đều am hiểu pháp luật và hầu hết các dự án đều có đánh giá ĐTM”.
Trao đổi về vấn đề này, TS. Phạm Gia Yên – Nguyên Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng cho rằng: Đối với một dự án đầu tư xây dựng mà pháp luật quy định phải có đánh giá tác động môi trường, thì việc đánh giá tác động môi trường đó được thực hiện trong quá trình phê duyệt dự án. Việc cấp GPXD căn cứ vào điều 95 của Luật Xây dựng thì thành phần hồ sơ để cấp phép xây dựng không có quy định phải có đánh giá tác động môi trường. Vì vậy, việc cấp giấy phép xây dựng của Sở Xây dựng Bắc Giang là đúng quy định pháp luật.
Trên cơ sở điều luật quy định thì các Sở Xây dựng căn cứ vào quy định đó để cấp phép xây dựng, Chính phủ cũng đã nghiêm cấm việc “đẻ” ra các thủ tục hành chính mới đối với các cấp chính quyền gây khó khăn, ách tắc cho người dân khi xin giấy phép xây dựng.