Tại cuộc họp ngày 31-5 vừa qua, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công cho biết, tuyến đường Thái Nguyên – Chợ Mới thuộc quy hoạch phát triển mạng đường bộ cao tốc Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với quy mô 4 làn xe.

Trong quá trình nghiên cứu phương án đầu tư xây dựng đường Thái Nguyên – Chợ Mới, đơn vị tư vấn đã xem xét phương án đầu tư theo hướng nâng cấp QL3 hiện tại từ quy mô 2 làn xe lên thành 4 làn xe, đặt trạm thu phí trên QL3 để thu phí.

Nhà đầu tư Dự án Thái Nguyên- Chợ Mới sẽ được lập trạm BOT trên QL3 để thu phí hoàn vốn

Tuy nhiên, do đường hiện hữu qua nhiều khu đông dân cư, nhiều đoạn có địa hình đặc biệt khó khăn, kinh phí đầu tư lớn (khoảng 3.600 tỷ đồng), tổng chi phí người sử dụng phải trả sẽ lớn hơn.

Trên cơ sở đó, Bộ GTVT thống nhất với các địa phương liên quan, báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án đầu tư phân kỳ đường Thái Nguyên – Chợ Mới theo quy mô 2 làn xe, kết hợp với cải tạo nâng cấp một số đoạn trên QL3 hiện hữu để cùng khai thác. Dự án được triển khai xây dựng từ tháng 9-2014 và đưa vào khai thác từ ngày 18-5-2017.

Song, khi trạm thu phí trên QL3 mới đưa vào thử nghiệm thì người dân địa phương đã phản đối. Vì, nhiều người dân cho rằng, đường cũ chỉ làm mới nhưng thu phí cao, 35.000 đồng/xe tiêu chuẩn. Thậm chí, tỉnh Thái Nguyên cũng đã phải kiến nghị Bộ GTVT bỏ trạm thu phí trên QL3.

Trước sức ép này, Bộ GTVT đã yêu cầu liên danh nhà đầu tư Dự án là Cienco4- Tuấn Lộc- Trường Lộc chưa thu phí trên QL3.

Đối với trạm trên đường Thái Nguyên – Chợ Mới, Bộ GTVT đã cho phép nhà đầu tư thu phí từ ngày 25-1-2018, kết quả thu phí sau 3 tháng (theo báo cáo của Tổng cục Đường bộ Việt Nam) đạt khoảng 6,7 tỷ đồng (tương đương 12,4%), thiếu hụt so với phương án tài chính tại hợp đồng khoảng 47,5 tỷ đồng. Trường hợp các bên không thực hiện theo đúng cam kết, dự án có thể bị phá vỡ phương án tài chính.

Do vậy, Bộ GTVT và các  bên thống nhất, cho phép liên danh nhà đầu tư được đặt 1 trạm thu phí trên QL3 tại Km77+922,5. Cùng với đó sẽ giảm tối đa mức phí cho các phương tiện (đối với người dân khu vực lân cận trạm sẽ được giảm phí từ 50 – 100%; các phương tiện khác khi qua trạm QL3 được giảm 30%).

Ngoài ra, sẽ cải tạo, nâng cấp QL37 đoạn từ Đèo Khế đến Bờ Đậu, Bộ GTVT giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam khẩn trương nghiên cứu phương án triển khai bằng vốn bảo trì

Bộ GTVT đề nghị tỉnh Thái Nguyên sớm có văn bản thống nhất về phương án giảm phí tại trạm QL3 gửi Bộ GTVT để triển khai. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh phối hợp với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án, hướng dẫn các chủ phương tiện kê khai, đăng ký giảm phí theo phương án đã thống nhất.

Trước đó, liên danh nhà đầu tư Dự án Thái Nguyên-Chợ Mới là Cienco4- Tuấn Lộc- Trường Lộc đã có văn bản đề nghị được bán lại Dự án này với giá hơn 2.7000 tỷ đồng cho Bộ GTVT với lý do, phương án tài chính không đảm bảo, nguy cơ phá sản.

Cần phải nhắc lại rằng, trạm thu phí BOT Bờ Đậu (Phú Lương, Thái Nguyên) đã gặp phải sự phản ứng khá dữ dội từ người dân sinh sống xung quanh. Lý do được người dân đưa ra, là liên danh nhà đầu tư chỉ nâng cấp một đoạn QL3 cũ nhưng lại đặt trạm thu phí và thu phí cao như đường làm mới.

Cuối năm 2017, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên cũng đã kiến nghị Bộ GTVT dỡ bỏ trạm thu phí Bờ Đậu. Trước tình hình đó, Bộ GTVT đã tạm dừng không cho nhà đầu tư thu phí tại trạm BOT Bờ Đậu, và chỉ thu phí thử trong thời gian 3 tháng tại trạm thu phí trên  dự án Thái Nguyên- Chợ Mới.

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Thái Nguyên – Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng QL3 có tổng mức đầu tư 2.744 tỉ đồng. Bộ GTVT và UBND tỉnh Thái Nguyên đã thống nhất cho nhà đầu tư đặt 2 trạm thu phí tại km 72+930 trên tuyến đường Thái Nguyên – Chợ Mới và tại km 77+922 trên QL3 (trạm thu phí Bờ Đậu).

Tháng 6-2017, Thanh tra Chính phủ có kết luận việc ghép dự án cải tạo nâng cấp QL3 với dự án đường xây dựng mới Thái Nguyên – Chợ Mới và đặt trạm thu phí ở hai nơi là không hợp lý.