(Xây dựng) – Bắc Ninh là tỉnh thuộc đồng bằng Sông Hồng, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và là cửa ngõ phía đông bắc của Thủ đô Hà Nội. Bắc Ninh có bề dày văn hiến, gắn liền với nền văn minh sông Hồng. Là tỉnh giàu văn hóa và nổi tiếng về dân ca quan họ Bắc Ninh, là trung tâm xứ Kinh Bắc cổ xưa. Đây là mảnh đất địa linh nhân kiệt, có truyền thống khoa bảng và nền văn hóa lâu đời.

Phát huy lợi thế địa lý để phát triển bền vững

TP Bắc Ninh nằm ở phía nam sông Cầu, cách Hà Nội 30 về phía Bắc, cách sân bay Quốc tế Nội Bài 30km, có các trục QL1A, 1B, đường sắt Hà Nội – Lạng Sơn và QL18 đi qua. TP Bắc Ninh là một đơn vị hành chính cấp TP trực thuộc tỉnh và là tỉnh lỵ của tỉnh Bắc Ninh. Năm 2005, TX Bắc Ninh được Bộ Xây dựng công nhận là đô thị loại III và năm 2006 TP Bắc Ninh được thành lập theo Nghị định số 15/2006/NĐ-CP. Ngày nay TP Bắc Ninh là trung tâm chính trị, kinh tế – xã hội, an ninh – quốc phòng và là đầu mối giao thông quan trọng của tỉnh Bắc Ninh và vùng kinh tế trọng điểm. Là một trong những trung tâm đào tạo, du lịch tâm linh, thương mại, dịch vụ trong khu vực.

TP hiện có tổng diện tích tự nhiên 82,61km2, bao gồm 16 phường nội thành và 3 xã ngoại thành. Tổng dân số thường trú toàn TP là 183 nghìn người trong đó dân số khu vực nội thị 156 nghìn người, chiếm 85,55% dân số toàn đô thị. Số lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế là 110 nghìn người. Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp toàn đô thị đạt 83,8%.

Những năm qua, Đảng bộ và nhân dân TP Bắc Ninh đã phát huy truyền thống, khai thác tiềm năng, thế mạnh, huy động tối đa mọi nguồn lực, tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư vào công nghiệp, dịch vụ, thương mại để xây dựng và phát triển. Tốc độ tăng trưởng kinh tế trên địa bàn TP Bắc Ninh liên tục đạt mức cao, đạt bình quân 16,5%/năm giai đoạn 2005 – 2010 và 13,3% giai đoạn 2011 – 2013. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng tỷ trọng ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ, giảm dần tỷ trọng ngành nông nghiệp. Lĩnh vực công nghiệp xây dựng chiếm tỷ trọng 48,3%, thương mại-dịch vụ 48% và nông lâm ngư nghiệp 3,7%. Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2013 là 12,8%; thu nhập bình quân đầu người năm là 77 triệu đ/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 2,82%. Tổng thu ngân sách trên địa bàn hơn 4.000 tỷ đồng; trong đó phân cấp thu TP 501 tỷ đồng. Sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn TP tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 27,5%. Hiện trên địa bàn TP có 2 khu công nghiệp tập trung, 5 cụm công nghiệp, 1 làng nghề. Số lượng các DN trên địa bàn TP tăng nhanh, đến nay TP có trên 1.900 DN các loại, gần 300 DN, HTX sản xuất công nghiệp – TTCN và giải quyết việc làm cho gần 30.000 lao động. Năm 2013, giá trị sản xuất công nghiệp-xây dựng trên địa bàn đạt 2.134 tỷ đồng (theo giá cố định năm 1994) tăng 13,8% so với năm 2012.

TP Bắc Ninh đã tập trung kinh phí đầu tư phát triển hệ thống thương mại và dịch vụ. Tổng mức lưu chuyển hàng hoá và doanh thu dịch vụ có nhịp độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 28,6%. Giá trị sản xuất thương mại – dịch vụ năm 2013 đạt 2.078 tỷ đồng (theo giá cố định năm 1994) tăng 12,6% so với năm 2012.

Hoạt động du lịch, dịch vụ vui chơi giải trí được phát triển trên cơ sở tiềm năng du lịch tâm linh, cảnh quan sinh thái, di sản văn hóa dân tộc gắn với các địa phương trong tỉnh và trong vùng. Bắc Ninh – Kinh Bắc là nơi có truyền thống văn hiến khoa bảng nổi tiếng ở nước ta, số liệu thống kê cho thấy có hơn 600 vị đỗ đại khoa, mấy nghìn vị cử nhân, tú tài. Bắc Ninh có quyền tự hào là một địa phương sản sinh, nuôi dưỡng số lượng sĩ tử ưu tú nhiều nhất cho đất nước. Trên địa bàn TP có rất nhiều di tích lịch sử, trong đó có 25 di tích lịch sử được công nhận cấp quốc gia như: Văn miếu Bắc Ninh, chùa Dạm, chùa Hàm Long, Đền Bà chúa kho, đền Vua Bà… là tiềm năng to lớn để phát triển du lịch.

Trên địa bàn đô thị có các cơ sở y tế như: Viện Quân y 110, Bệnh viện đa khoa tỉnh quy mô 1.000 giường, Bệnh viện tâm thần, Bệnh viện Mắt, Bệnh viện lao và bệnh phổi, Bệnh viện điều dưỡng phục hồi chức năng, Bệnh viện sản nhi, Bệnh viện y học cổ truyền tỉnh. Cơ sở vật chất, trang thiết bị được chú trọng đầu tư nâng cấp cho các tuyến cơ sở đáp ứng nhu cầu khám và điều trị của người dân, giảm áp lực khám và điều trị vượt tuyến. TP có 12 trường trung cấp, trung tâm dạy nghề, 5 trường cao đẳng, 4 trường đại học, học viện. Hầu hết các trường trên địa bàn TP được xây dựng với quy mô lớn, đúng quy chuẩn, có đầy đủ các phòng chức năng.

TP có trung tâm văn hóa Kinh Bắc với quy mô 69.800m2 với hình thái kiến trúc hiện đại kết hợp truyền thống, đây là nơi tổ chức các sự kiện chính trị lớn của tỉnh và nhiều công trình thiết chế văn hóa lớn của tỉnh và TP như thư viện tỉnh, bảo tàng tỉnh, nhà thiếu nhi tỉnh… Các công trình thể dục thể thao lớn của tỉnh và TP như sân vận động tỉnh, nhà thi đấu đa năng tỉnh, sân vận động và nhà thi đấu, khu trung tâm thể thao, 11 sân bóng và nhiều sân cầu lông, sân quần vợt, bể bơi trên địa bàn các phường. TP có 31/49 làng quan họ gốc và 30/40 Nghệ nhân dân ca Quan họ của toàn tỉnh, góp phần vào việc được UNESCO công nhận dân ca Quan họ Bắc Ninh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Hội đủ các tiêu chuẩn được công nhận là đô thị loại II

Bằng sự nỗ lực đầu tư xây dựng, các công trình phục vụ công cộng và cơ sở kỹ thuật hạ tầng đô thị được xây dựng tương đối đồng bộ, ngày càng hoàn thiện, tạo bộ mặt đô thị ngày càng khang trang: xanh, sạch, đẹp. Năm 2009, TP Bắc Ninh được hiệp hội các đô thị Việt Nam tôn vinh là 1 trong 10 đô thị sạch. Một số dự án khu nhà ở và công trình nhà dân được xây dựng mới với hình thức kiến trúc hiện đại, đẹp mắt, đảm bảo công năng và tiện nghi sống góp phần làm tăng tính thẩm mỹ công trình, bộ mặt đô thị và chất lượng cuộc sống người dân từng bước được nâng cao. Trên địa bàn TP có 5 dự án khu đô thị mới đã và đang hoàn thành xây dựng bao gồm: Khu đô thị Bắc đường Kinh Dương Vương, Khu đô thị đường Lý Thái Tổ, Khu đô thị Nam Võ Cường, Khu đô thị đường Lê Thái Tổ, Khu đô thị đường Nguyễn Quyền; và nhiều dự án lớn đang chuẩn bị triển khai như khu trung tâm hành chính thương mại phía Bắc đường sắt (quy mô 600ha). TP đang được cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước do 3 Nhà máy nước cung cấp, đảm bảo cho nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân trên địa bàn. Tiêu chuẩn cấp nước sinh hoạt đạt 76 lít/người/ngđ. Trên 91,5% lượng chất thải rắn phát sinh hàng ngày trên địa bàn TP được thu gom và vận chuyển đến xử lý tại bãi chôn lấp. TP có tổng diện tích cây xanh mặt nước đô thị là 1,74 triệu m2. Bình quân đất cây xanh đô thị đạt 7,4m2/người. Diện tích đất cây xanh công cộng khu vực nội thị là 992.720m2; bình quân đạt 4,25 m2/người. Hệ thống hạ tầng xã hội, kỹ thuật đã được quan tâm tập trung đầu tư với nhiều dự án đầu tư xây dựng mới, nâng cấp và chỉnh trang hướng tới một đô thị văn minh, hiện đại; đặc biệt việc đầu tư xây dựng hoàn thiện kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội như cải tạo khu nhà ở cũ và phát triển các khu đô thị mới, hệ thống công trình giao thông, giao thông đô thị, cây xanh công viên, thông tin liên lạc nhằm phát triển đô thị một cách đồng bộ đã góp phần nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, môi trường sinh thái, an ninh chính trị, quốc phòng và trật tự an toàn xã hội được đảm bảo.

Xem xét các tiêu chí của một đô thị loại II trực thuộc tỉnh, so sánh với thực trạng phát triển kinh tế xã hội và tình hình phát triển đô thị tại thời điểm hiện nay, TP Bắc Ninh cơ bản đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chí theo quy định. Tại Hội nghị thẩm định nâng cấp TP Bắc Ninh lên đô thị loại II được tổ chức tại Bộ Xây dựng chiều hôm qua (02/6), Hội đồng thẩm định Nhà nước đã đánh giá cao những cố gắng và kết quả của TP Bắc Ninh trong nâng cấp phát triển đô thị và thống nhất chấm điểm TP đạt 81,5 điểm, đạt tiêu chuẩn đô thị loại II. Như vậy, với những nỗ lực đầu tư, xây dựng và phát triển đô thị, TP Bắc Ninh đã hội tụ đủ các yếu tố, tiêu chí cơ bản đạt tiêu chuẩn của đô thị loại II trực thuộc tỉnh, đáp ứng mục tiêu kinh tế xã hội của TP và tỉnh Bắc Ninh. Phấn đấu đến năm 2015, Bắc Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại và chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết về hạ tầng kỹ thuật để tiến tới trở thành TP trực thuộc Trung ương vào những năm 2020.