Công viên Yên Sở – nơi nguồn nước thải không đảm bảo yêu cầu. Ảnh: OH

Thiếu trách nhiệm trong kiểm tra, dẫn đến sai phạm

TTCP chỉ rõ, D.A Nhà máy nước Yên Sở đã được khởi công xây dựng trong khi chưa có kết quả thẩm tra thiết kế cơ sở của Bộ Xây dựng và thẩm tra phê duyệt công nghệ của Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội; chưa có quyết định phê duyệt D.A đầu tư.

Việc lập thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công, dự toán theo quy định của nhà đầu tư còn hạn chế và được thực hiện trong quá trình thi công nhà máy (thực tế công trình đã được thi công theo thiết kế cơ sở được nhà đầu tư lập trước đó), cơ quan quản lý hợp đồng là Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Hà Nội không kịp thời tham mưu cho UBND TP Hà Nội để hướng dẫn nhà đầu tư lập hồ sơ thiết kế kỹ thuật và dự toán đảm bảo theo yêu cầu của hợp đồng và quy định của pháp luật Việt Nam, dẫn đến việc phải điều chỉnh nhiều lần trong quá trình thực hiện.

“Việc nhà đầu tư ký kết hợp đồng EPC và Tổng thầu EPC đã thực hiện xây dựng từ 1/1/2009 theo hồ sơ và thiết kế chưa được các cơ quan chức năng thẩm định, thẩm tra, thể hiện việc thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, hướng dẫn, giám sát của cơ quan quản lý và các cơ quan khác có liên quan thuộc UBND TP Hà Nội đối với nhà đầu tư cũng như Tổng thầu EPC. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến các khuyết điểm sai phạm trong quá trình thực hiện dự án”, thông báo kết luận nhấn mạnh.

Chất lượng nước thải sau xử lý không đạt yêu cầu

Cũng theo đánh giá của kết luận, trong điều kiện bình thường, chất lượng nước thải sau xử lý không đạt yêu cầu của hợp đồng BT (cột A quy chuẩn QCVN 24:2009/BTNMT), thậm chí, tại một số tiêu chí cụ thể, trường hợp có bổ sung định lượng carbon cũng không đạt tiêu chuẩn yêu cầu của hợp đồng BT. Việc Sở TNMT và liên ngành có Văn bản 2109/STNMT-BDA 8/5/2013 gửi Tổng cục Môi trường (Bộ TNMT) đề nghị áp dụng giá trị cột B quy chuẩn QCVN40:2011/BTNMT là chưa phù hợp với quy định Hợp đồng BT.

Đáng chú ý, toàn bộ nước thải sinh hoạt của khu công viên Yên Sở, các khu đô thị C1, C2 (khoảng 10 nghìn m3/ngày) chưa được Công ty Gamuda VN tiến hành qua bước thu gom xử lý theo quy định.

Thêm nữa, giá trị thực hiện nạo vét và đề nghị quyết toán vào giá trị D.A theo báo cáo của nhà đầu tư là 9.857.505 USD, không có hồ sơ, tài liệu được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thẩm tra, thẩm định và phê duyệt về biện pháp thi công, khối lượng nạo vét thực tế, đơn giá, định mức thực hiện. Việc phê duyệt, triển khai thực hiện nạo vét hồ, việc giám sát thi công và công tác hoàn công, đều do nhà đầu tư tự triển khai, không có sự tham gia, giám sát của cơ quan quản lý Nhà nước và các cơ quan chức năng thuộc UBND TP Hà Nội. Vì vậy, chưa có đầy đủ hồ sơ, tài liệu theo quy định để làm cơ sở xem xét quyết toán đối với giá trị nạo vét này.

Việc phải kéo dài thời gian hoàn thành D.A 18 tháng, theo đánh giá của TTCP, nguyên nhân là do việc thực hiện công tác xây dựng đối với một số nội dung, hạng mục bị điều chỉnh thiết kế; chất lượng nước thải đầu ra chưa được làm rõ và xử lý triệt để các thông số ni tơ, phốt pho; việc chậm trễ trong thành lập hội đồng nghiệm thu, bàn giao, vận hành nhà máy…, làm tăng chi phí phát sinh ngoài hợp đồng, giá trị sau kiểm toán là 11.548.183 USD. Nguyên nhân chủ quan, khách quan, trách nhiệm đối với các khoản phát sinh tăng nêu trên chưa được UBND TP Hà Nội, các sở, ngành có liên quan thẩm tra, thẩm định, làm rõ để làm cơ sở xem xét, quyết toán.

TTCP kiến nghị Chủ tịch UBND TP Hà Nội chỉ đạo các đơn vị quản lý hợp đồng rà soát, thực hiện xử lý trách nhiệm của các nhà đầu thầu tư vấn có khuyết điểm, vi phạm tại các bước khảo sát, lập D.A đầu tư, tư vấn thẩm tra dự toán thiết kế sau thiết kế cơ sở và tư vấn thẩm tra tổng mức đầu tư để giảm trừ giá trị thanh toán hợp đồng tư vấn theo quy định. Đồng thời, chỉ đạo Sở Xây dựng Hà Nội, căn cứ vào các vi phạm của nhà đầu tư được nêu tại Kết luận thanh tra để thực hiện xử phạt vi phạm hành chính đối với các công ty có sai phạm trong lĩnh vực đầu tư xây dựng D.A BT, D.A đối ứng.